جزییات وبلاگ
لایحه دفاعیه به نوشته‌ای می‌گویند که مؤدیان در دفاع از خود به مراجع حل اختلاف مالیاتی تسلیم می‌نمایند. در بسیاری از موارد، افراد نسبت به مالیات تعیین شده از سوی سازمان امور مالیاتی اعتراض دارند. این اعتراض بایستی در قالب یک نوشتار که از سوی شخص معترض تنظیم می‌شود، به سازمان امور مالیاتی تسلیم گردد. به این نوشتار لایحه مالیاتی و به فرآیند اعتراض، دفاع مالیاتی گفته می‌شود.
از آن‌جا که این امکان وجود دارد که ماموران مالیاتی در تعیین و محاسبه مالیات دچار اشتباه یا خطا شده باشند، قانونگذار برای جلوگیری از تضییع حقوق مؤدیان، برای آن‌ها حق اعتراض قائل شده است. به این صورت که افراد می‌توانند تا ۳۰ روز بعد از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیات، باید مراتب اعتراض و طرح دعوای مالیاتی را به سازمان اعلام نمایند. سپس متن اعتراض به برگ تشخیص مالیاتی مؤدیان از سوی سازمان امور مالیاتی مورد بررسی قرار گرفته و زمانی جهت رسیدگی پرونده در هیات حل اختلاف مالیاتی اعلام می‌گردد.
در روز موعود، مؤدیان می‌توانند با تنظیم لایحه مالیاتی به همراه دلایل و مدارکی مربوطه به هیات حل اختلاف مراجعه و نسبت به دفاع مالیاتی اقدام نمایند. تنظیم و تحریر لایحه مالیاتی یکی از کارهای بسیار مهم و با اهمیت است؛ چرا که بدون داشتن آگاهی و تسلط بر مواد و تبصره‌های قانون مالیاتی، قادر به ارائه دفاع مالیاتی تاثیرگذار نخواهد بود.
به عنوان مثال مالیات عملکرد سال ۱۴۰۰ یک شرکت به میزان دو برابر اظهارنامه مالیاتی تشخیص شده است. حال این مؤدی می‌بایست برای دفاع از خود به هیئت های حل اختلاف مالیاتی مراجعه نماید. پس از حضور در این هیئت‌ها دفاعیات خود را می بایست به صورت مکتوب به این هیئت‌ها تقدیم نماید. اما دلایل زیر نیز به مکتوب بودن دفاعیات تاکید می‌نماید.
چنانچه اسناد و مدارکی برای دفاع از خود داریم می‌بایست در لایحه به آن اشاره کنیم.
چنانچه تصمیم داریم به قوانین و مقرارت خاصی اشاره کنیم این کار می‌بایست به صورت کتبی صورت پذیرد.
وقتی به صورت شفاهی دفاع می‌کنیم ممکن است دفاعیات ما از خاطر نمایندگان هیئت برود و حق ما ضایع گردد.
بسیاری از مراجع دادرسی مالیاتی به صورت غیر حضوری تشکیل می‌گردد که قاعدتا دفاع ما می‌بایست براساس لایحه دفاعیه باشد.
ویژگی های لایحه دفاعیه مالیاتی
مهمترین ویژگی در لایحه دفاعیه مالیاتی، تنظیم و تحریر لایحه مالیاتی می‌باشد. چرا که خلاصه و نتیجه تمام فعالیت‌ها و بررسی‌های شخص در لایحه دفاعی منعکس می‌گردد. بنابراین در تنظیم لایحه خود این چند نکته را در نظر داشته باشید:
۱. احاطه کامل به موضوع قبل از نگارش لایحه باید محتوای پرونده و دلیل ایجاد بدهی بصورت کامل مطالعه شود و نگارنده لایحه به موضوع احاطه داشته باشد.
۲. استناد به قوانین و مقرراتنگارنده لایحه دفاع پس از مطالعه دقیق پرونده و محرز شدن علت ایجاد بدهی باید در تدوین لایحه دفاع به قوانین و مقرراتی که بر جریان رسیدگی و بر ذهن و تصمیم اعضای هیئت تشخیص تاثیر گذار است، استناد نماید.
۳. خطاب درست اعضای هیئت تشخیصنگارنده لایحه دفاع باید بداند که هیئت‌های تشخیص مطالبات اعم از بدوی و تجدید نظر، از عده‌ای از افراد تشکیل می‌گردد. به همین دلیل نباید از واژه‌هایی چون حاج آقا، مهندس و… استفاده نمود.
۴. مختصر و مفید بودن لایحه برای تدوین یک لایحه تاثیر گذار بهتر است از جملات کوتاه، گویا و مختصر به جای زیاده نویسی و پرگویی استفاده نمود. بهترین و تاثیرگذارترین لایحه دفاعیه مالیاتی، یک لایحه مختصر و مفید است که حداکثر در یک یا دو صفحه تحریر گردد.
۵. چنانچه شرکت در راستای دفاع از خود دارای مدارک و مستنداتی است که باید در اختیار هیئت تشخیص مطالبات قرار دهد، حتما باید به این مدارک و مستندات در متن لایحه دفاعیه مالیاتی اشاره نماید.
۶. عدم درج سخنان تکراری در لایحه دفاعنگارنده لایحه باید این موضوع را مد نظر قرار داده که به هیچ وجه مقصود و دلیلی را مکررا تاکید ننماید. چون نه تنها تاثیر بیشتری بر ذهن اعضای هیئت تشخیص مطالبات نخواهد گذاشت بلکه ممکن است آن‌ها را عصبی و ادامه متن لایحه را مطالعه ننموده و این عمل نتیجه عکس دهد.
۷. ارائه لایحه در سربرگ شرکتحتما شرکت باید لایحه اعتراض خود را در سربرگ اختصاصی درج نماید.
۸. در نظر گرفتن لحن و احترام در لایحهنگارنده لایحه در نگارش آن باید متن را بگونه‌ای تحریر نماید که دستوری نبوده و همراه با احترام کامل به اعضای هیئت باشد.
۹. توجه به صورت و ظاهر یک لایحهنگارنده لایحه باید به رنگ قلم، نوع کاغذ، فونت نوشته و حتی سایز و درشتی کلمات توجه جدی نماید.
۱۰. نگارش و املای درست کلماتدر صورتی که در املاء و نحوه نگارش کلمه‌ای تردید داشتید، بهتر است واژه‌ها و عبارت‌های مناسب را از لغت نامه‌ها استخراج و درج نمایید.
۱۱. انتخاب الفاظ مناسب، تعابیر و معانی درست کلمات در لایحهنگارنده لایحه باید توجه نماید که معانی کلمات حقوقی و غیر عام را در نظر گیرد و از واژه‌های عامیانه در لایحه استفاده نکند. مثال عدم استفاده از واژه احضاریه یا متهم.
انواع نمونه لایحه دفاعیه مالیاتی
لایحه دفاعیه مالیاتی می‌تواند به دلایل مختلف و برای اعتراض نسبت به موضوعات متفاوتی تنظیم شود. برای تنظیم نمودن یک لایحه در ابتدا باید دلیل اصلی اعتراض و شکایت را مشخص نمایید. همچنین رعایت قوانین و تبصره‌های مالیاتی و در نظر گرفتن آن‌ها در لایحه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
از لایحه دفاعیه مالیاتی در شرایط مختلف و برای ارائه درخواست‌های گوناگون به مراجه ذی ربط استفاده می‌شود. انواع لایحه‌های دفاعیه مالیاتی شامل موارد زیر می‌شود:
- مطالبه و یا استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده
- لایحه اعتراضی به صورتحساب صادر شده از طرف سازمان بیمه تامین اجتماعی
- درخواست رسیدگی مجدد به مالیات عملکرد در مراحل ۲۳۸ و بدوی و تجدید نظر
- لایحه درخواست بخشودگی جرائم مالیاتی
- متن لایحه اعتراض به مالیات بر ارزش افزوده
- متن لایحه ۲۵۱ مکرر
- لایحه رفع تعرض مالیاتی (معمولا به دلیل تشابه اسمی ایجاد می شود)
- تنظیم لایحه برای شورای عالی مالیاتی
- ارائه نمودن شکایت به کمیسیون ۲۱۶
- تنظیم لایحه برای دیوان عدالت اداری
تفاوت لایحه دفاعیه مالیاتی اشخاص حقوقی و حقیقی
با توجه به این که اشخاص حقیقی و حقوقی به اشکال مختلف شامل مالیات می‌شوند، مسلماً تمام مشمولین اعم از اشخاص حقوقی و حقیقی می‌توانند، اقدام به اعتراض به واسطه لایحه دفاعیه مالیاتی نمایند، ولی آیا تفاوتی بین تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی اشخاص حقوقی و حقیقی وجود دارد؟
در کلیات تهیه و تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی، تفاوتی بین اشخاص حقوقی و حقیقی وجود ندارد و تمام مشمولین می‌توانند به یک شکل اقدام به تهیه و تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی نمایند. صرفاً مسئول تنظیم لایحه دفاعی در اشخاص حقیقی و حقوقی با هم متفاوت می‌باشد که در ادامه به این موضوع نیز می‌پردازیم.
دفاعیه مالیاتی اشخاص حقیقی
دفاعیه مالیاتی باید از سوی شخص مؤدی و یا وکیل و یا قائم مقام قانونی صورت گیرد.
الف: در فرضی که شخص مؤدی در قید حیات است و محجور نیست و به کسی برای دفاع از حقوق مالیاتی‌اش وکالت نداده باشد، تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی و ارائه آن به مراجع رسیدگی مالیاتی بر عهده شخص مودی مالیاتی خواهد بود.
ب: در صورتی که شخص در قید حیات باشد اما بنا بر دلایلی محجور شود، دفاع از حقوق مالیاتی و ارائه دفاعیه مالیاتی به عهده قیم آن شخص خواهد بود.
ج: اگر مالیات دهنده (مودی) در قید حیات است و محجور نیست و در امور مالیاتی خود به شخصی وکالت داده است، تنظیم و ارائه لایحه دفاعیه مالیاتی به عهده وکیل وی خواهد بود، مشروط بر آن که در وکالتنامه، اختیارات لازم و کافی برای دفاع از امور مالیاتی خود را به وکیل مربوطه اعطا نموده باشد.
د: در صورت فوت مودی، ورثه وی به عنوان قائم مقام مورث خود برای تنظیم و تسلیم لایحه دفاعیه مالیاتی، ذیصلاح شناخته می‌شوند.
دفاعیه مالیاتی اشخاص حقوقی
الف: در فرضی که شخص حقوقی، اعلام ورشکستگی نکرده باشند مدیران شرکت، مسئول تنظیم لایحه دفاعیه مالیاتی و ارائه آن به مراجع ذیصلاح مالیاتی خواهند بود. منظور از مدیران شرکت به طور کلی، اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت است.
ب: همچنین وکیل شرکت در صورتی که اختیارات لازم برای دفاع مالیاتی از شخص حقوقی را دارا باشد می‌تواند با حضور در مراجع قانونی از حقوق مالیاتی شخص حقوقی دفاع کند.
ج: در صورتی که شرکت منحل یا ورشکسته شده و هنوز ختم تسویه اعلام نگردیده باشد مدیران تصفیه، صلاحیت تنظیم دفاعیه مالیاتی و تسلیم آن به مراجع قانونی را دارند.